Khi chúng ta nổi giận và phiền trách một ai đó đã làm chúng ta giận, chúng ta cũng đồng thời đang đưa ra một phán xét về người ấy – chúng ta cho rằng cách này hay cách khác người ấy đã xúc phạm đến chúng ta.
Hồi tôi 16 tuổi, tôi thắng trong cuộc thi đầu tiên và duy nhất của tôi về môn thuyết trình – chủ đề là: “Đừng xét đoán, để bạn khỏi bị xét đoán”. Đăm đăm bám sát vào lời Chúa Giêsu, tôi trình bày rằng chúng ta không nên xét đoán người khác, và tôi đã đoạt giải thưởng là một hộp banh tennis.
Bây giờ thì tôi không còn tin rằng người ta có thể đi qua cuộc đời mà không hề xét đoán gì về người khác. Chúng ta phải xét đoán về người mà chúng ta lấy làm chồng hay làm vợ mình. Chúng ta phải xét đoán lúc nào là lúc thích hợp để can thiệp vào đời sống của con cái chúng ta và lúc nào là lúc không thích hợp. Chúng ta phải xét đoán về người mà chúng ta tuyển dụng hay sa thải. Thật vậy, chất lượng của cuộc đời chúng ta được xác định chính xác bởi chất lượng khả năng phán đoán nơi chúng ta.
Bạn đừng tưởng rằng ở đây tôi đang mâu thuẫn với Đức Giêsu. Trước hết, lời của Đức Giêsu thường bị diễn dịch sai lạc. Đức Giêsu nói: “Đừng xét đoán, và bạn sẽ không bị xét đoán”. Nhưng mỗi khi bạn xét đoán, thì bạn hãy sẵn sàng để xét đoán chính bản thân mình. Và thứ hai, Ngài lập tức nói tiếp: “Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi đã, rồi ngươi sẽ thấy rõ cái rác trong mắt người anh em ngươi.” Nói cách khác, Đức Giêsu nói rằng bạn phải xét đoán chính bản thân mình trước khi xét đoán bất cứ ai khác.
Cũng vậy, khi gặp một đám đông cuồng nộ sắp sửa ném đá một người phụ nữ ngoại tình, Đức Giêsu nói: “Ai vô tội thì hãy ném viên đá đầu tiên đi.” Vì tất cả chúng ta đều là những tội nhân, phải chăng điều đó có nghĩa rằng chúng ta không nên ném đá bất cứ ai? Phải chăng chúng ta không nên phiền trách hay xét đoán bất cứ ai? Quả thực, không có ai ném viên đá nào vào người phụ nữ ấy. Và Đức Giêsu nói với chị: “Không ai xử tội chị sao? Tôi cũng không xử tội chị.” Lần nữa, ở đây Đức Giêsu bảo chúng ta xét đoán chính mình trước khi xét đoán người khác.
Nhưng, cho dẫu tất cả chúng ta đều là những tội nhân, có những lúc chúng ta cũng cần phải ném một viên đá. Chẳng hạn, đó là trường hợp bạn nói với một công nhân của mình: “Đây là năm thứ tư liên tiếp anh không hoàn thành chỉ tiêu; và đây là lần thứ sáu tôi bắt gặp anh nói dối. Tôi e rằng tôi phải sa thải anh.”
Sa thải một người, đó quả là một quyết định vô cùng đau đớn và khốc liệt. Làm sao bạn biết bạn đang đưa ra một xét đoán vừa đúng vừa hợp thời? Làm sao bạn biết bạn đang đúng khi phiền trách người ấy? Bạn không thể nào chắc chắn được. Nhưng bạn phải luôn luôn nhìn lại chính mình trước đã. Ngay cả khi bạn nhận thấy rằng mình không còn sự chọn lựa nào khác ngoài việc sa thải người ấy, bạn vẫn có thể nhận thấy có nhiều điều mình đáng lẽ đã làm nhưng thực tế mình đã không làm; và nếu mình đã làm thì giờ đây chắc hẳn mình không phải đưa ra quyết định này.
Bạn cần đặt ra cho mình những câu hỏi như: “Tôi có đã quan tâm đến con người này và các vấn đề của anh ta không? Tôi có đã vạch rõ cho anh ta thấy khi tôi phát hiện anh ta nói dối lần đầu tiên không? Hay là việc nói thẳng với anh ta thật khó đối với tôi và tôi đã nhắm mắt cho qua cho đến khi tình hình không thể chịu đựng được nữa?” Nếu bạn thành thực trả lời những câu hỏi như thế, bạn có thể thấy rằng bạn sẽ đối xử với các công nhân khác một cách khác hẳn, và có lẽ bạn khỏi phải lại đưa ra một xét đoán như thế trong tương lai.
--------
(Trích sách "Con đường chẳng mấy ai đi" tác giả: bác sĩ tâm thần M. Scott Peck, dịch giả LM. Lê Công Đức)
---------
Tham khảo sách:
.jpg)
Mọi thắc mắc xin liên hệ:
E: pr.oopsy.vn@gmail.com G: oopsy.vn P: 0968 523 147 | 0968 523 147
