Sự kì dị của Biên tập viên
Biên tập viên là một nghề kì dị: nó giả định sự sai của văn bản. Một văn bản sai? Nghĩa là có một dòng tư tưởng lầm lỡ khi thể hiện thành chữ, có một ngôn từ đã sai lệch với người tạo ra nó? Nghe kì quặc như thể ta gặp một người huyên thuyên chuyện cải tạo tự nhiên. Việc này xúc phạm một tín điều sâu thẳm của những người theo thuyết tất định: rằng mọi thứ đều có một logic, từ bản chất đến hiện tượng, từ sâu thẳm đến bề mặt - chính đây là một bản chất của sự sống, mà việc tìm cách sửa chữa cái bản chất này chẳng qua là một thói cao ngạo láo lếu của những kẻ không thể làm gì khác ngoài soi mói và thích thú khi thấy có thể chỉnh lí người khác (quả thật có sự thích thú này mỗi khi con người ta thấy mình hơn người, kể cả dưới cái vẻ phẫn nộ của công lí.)
Những nhà xã hội học thì khác, họ cho rằng: mọi thứ, kể cả bản ngã, chỉ là một sản phẩm thô hoặc tinh của xã hội, bao gồm hai nhân tố cốt lõi là tương tác xã hội và các giá trị xã hội. Xã hội sau khi ra đời có vẻ giống một tự nhiên thứ hai, một tự nhiên cho mình quyền của Chúa Trời. Tự nhiên thứ hai này tạo ra các khuôn mẫu, biểu tượng, chuẩn và lệch chuẩn, quy ước và phạm quy. Đó là cội nguồn của những "cái sai" cần chỉnh lí, biên tu. Trong xã hội, thiên tài, tội phạm, người điên đều được nhận diện, sắp chỗ - đó đều là sản phẩm xã hội.
Nếu đúng là thế - đúng là không có cái gì sai, hoặc chỉ có cái sai do quy chuẩn xã hội - thì có còn ý nghĩa siêu vượt nào cho thiên tài, cái độc nhất, sự tinh tế sâu thẳm?
Nếu thiên tài, sự tinh tế hoặc là điều bình thường của giới tự nhiên, hoặc là một ngoại lệ do xã hội sắp sẵn chỗ cho nó, thì điều ấy còn ý nghĩa gì?
Nếu nó mất đi ý nghĩa, thì có đúng rằng kẻ chiếm đoạt xã hội mới là kẻ khôn ngoan, và ai cũng đang tìm cách chiếm đoạt lấy chân lí xã hội?
Giàu có, quyền thế, đào hoa - có gì đáng ghét và đáng ngưỡng mộ hơn thế không?
Cái quyền lực chỉnh sửa, làm đẹp ngôn từ chẳng qua là một sự khôn ngoan xã hội đấy chăng?
Không thể trả lời điều ấy cho kẻ mù chữ.
Chỉ có một con đường để thoát mù chữ thôi: Đọc Thơ. Đó là con đường đầu tiên, nhưng không phải là cuối cùng. Đấng Cứu rỗi đầu tiên: Nhà Thơ. Nhưng không phải Đấng cuối cùng. Nhưng mọi Đấng Giải thoát, Cứu rỗi đều: làm Thơ. Thật đấy.
Mời đọc Xuân Tha Hương, Nguyễn Bính.
http://www.thivien.net/.../poem-PI02_bUothVxQa8H8gaxmA
..........
Bài viết: Midas của Lời
Link gốc: https://www.facebook.com/logosmidas/posts/254877414897002
Mọi thắc mắc xin liên hệ:
E: pr.oopsy.vn@gmail.com G: oopsy.vn P: 0968 523 147 | 0968 523 147
