(?) Bạn có hay soi gương không?
- Có!
(?) Soi vào gương bạn thấy gì?
-Thấy tôi.
(?) Trông bạn ở trong gương như thế nào? (Bạn có thấy mình xinh đẹp không, hay thấy khuôn mặt mình mệt mỏi, u sầu, thân hình mập mạp hay ốm yếu, v.v.?)
- Thấy xinh đẹp.
(?) Tốt đó! Người nào khi nhìn vào gương còn thấy mình xinh đẹp chứng tỏ là bình thường. Vì con người bình thường là biết yêu bản thân mình, ít nhất sẽ thấy mình xinh hoặc đẹp trai.
- Còn không bình thường là thế nào?
(?) Là không thấy mình xinh (hoặc đẹp trai), thấy mình xấu, thậm chí ghét bỏ cả khuôn mặt hay hình dáng của mình.
- Ồ. Vậy mấy người hay đi phẫu thuật thẩm mỹ, chỉnh khuôn mặt, cắt cái này thêm cái kia, và còn nhiều hơn nữa, có phải là không bình thường không? Bởi vì họ không vừa ý về chính mình nên mới làm như thế.
(?) Những người không tự tin vào thân thể của mình, hẳn nhiên sẽ nảy sinh vấn đề nào đó trong tâm lí.
- Ra là vậy, trên mấy quảng cáo thuốc bổ hay có câu tâm-sinh lí. Tâm lí và sinh lí có liên quan đến nhau.
(?) Đúng thế! Nó còn liên quan đến triết lí. Ba điều này: Tâm lí, sinh lí, triết lí đều có quan hệ mật thiết với nhau. Ảnh hưởng của một trong ba sẽ tác động đến hai nhân tố còn lại.
Nếu bạn thấy thân thể mình không hoàn hảo, khuôn mặt xấu xí, cái nốt ruồi thật vô duyên, hay cái sẹo nhỏ - đấy là vấn đề về sinh lí, thân thể (có thể hiểu nôm na là như vậy!) Điều này tác động đến tâm lí của bạn. cảm thấy hơi tự ti về chính mình chăng? Cảm thấy hơi xấu hổ và dễ đỏ mặt khi có ai đó nhìn? Cảm thấy có rất nhiều con mắt đang đổ dồn về phía mình khi ở giữa chốn đông người (cho dù có thể không có ai nhìn bạn như vậy!). Cảm thấy hành động của mình đôi khi thật lúng túng và ngu xuẩn?
- Có! Đúng là có tình trạng đó! Thậm chí bên trong còn có rất nhiều câu nói không hiểu từ đâu ra, bảo là: “Mày dốt lắm!” Mày chỉ là một con vịt xấu xí. Mày chỉ là kẻ thất bại và không có tài năng gì. Mày sẽ chẳng thể làm nổi điều đó đâu. Mày sẽ luôn chỉ có bất hạnh và đau khổ. Mày sẽ không làm nổi chuyện to lớn và quan trọng này.
(?) Giống như độc thoại nhỉ! Các câu nói đó có xảy ra thường xuyên với bạn không, và nó xảy ra khi nào?
- Nhiều lắm, nhiều lắm! Mỗi lúc, mỗi hoàn cảnh lại là các câu nói khác nhau. Đi thi này, gặp sếp này, khi tỏ tình này, khi nấu cơm mà có bà ngoại đứng kè kè bên cạnh này, phải phát biểu ý kiến trước đông người này, hay trước khi làm những việc quan trọng.
(?) Nó khiến bạn cảm thấy như thế nào?
- Tụt dốc không phanh.
(?) Có thể nói rõ hơn không?
- Cảm thấy như thể mình rất kém cỏi và không có động lực làm tiếp. Nhất là mỗi khi làm xong một việc không được như ý, cảm thấy rất hối hận, rất dằn vặt. Hay mỗi lúc bị mắng, những câu nói kiểu này tuôn ra ào ào, không sao bứt ra được. Thấy mình giống như kẻ bỏ đi.Thậm chí còn làm tôi không tiếp tục làm nốt việc.
(?) Chà…bạn có biết mình đang mắc chứng/bệnh gì không?
- Không biết. Có thể nói cho tôi biết không?
(?) Đấy là dằn vặt (self-criticism, kẻ tự chỉ trích, tự phê bình mình). Cảm giác, các triệu chứng như trên rất đúng đấy.
- Thế còn mấy tiếng nói ong ong trong đầu tôi là thứ gì mà ghê vậy? Hay là tôi gặp ảo giác? Có phải là tôi cũng rất kém cỏi và ngu ngốc như thế không?
(?) Không phải ảo giác. Đó là những tiếng nói có thật. Những tiếng nói đó ở dưới dạng thanh âm dằn vặt từ sâu thẳm, có tên tiếng Anh là critical inner voice (giọng nói chỉ trích bên trong). Nó là biểu hiện của chứng tự dằn vặt, có thể nói là một bộ mặt đáng kể của chứng dằn vặt. Những gì bạn nghe thấy không nhất định là bạn thật sự.
- À, vậy tức là, nó (tiếng nói đấy) bảo tôi là ngu dốt không có nghĩa là tôi ngu dốt, phải vậy không?
(?) Đúng thế, bạn hiểu vấn đề rất nhanh. Và đâu có ngu dốt như những gì “nó” nói.
- Bệnh này có khó chữa lắm không? Có nhiều người mắc bệnh như tôi không? Hay chỉ có một mình tôi như vậy?
(?) Nó rất phổ biến. Có rất nhiều người giống như bạn, kể cả bác sĩ tâm lí cũng có nếu không cẩn thận (là bác sĩ không có nghĩa là không có bệnh). Nhưng…đôi lúc chúng ta quá quen với nó đến mức không nghĩ rằng mình có vấn đề đó.
Tất nhiên, có cách để chữa, và cách để tống các câu nói dằn vặt “ong ong trong đầu” như bạn bảo ra khỏi mình. Nhưng trước đó, bạn cần hiểu được nó, và hiểu mức độ tác động của những thanh âm dằn vặt dai dẳng này gây tác hại gì cho bạn và như thế nào. Nhận thức là cốt lõi của hành vi. Khi có nhận thức, bạn sẽ biết nên làm gì với nó.
Để hiểu được những thanh âm dằn vặt sâu thẳm và dai dẳng này, mời bạn đón đọc Những thanh âm dằn vặt sâu thẳm phá hủy mối liên kết tốt đẹp ở phần tiếp theo nhé!
Mọi thắc mắc xin liên hệ:
E: pr.oopsy.vn@gmail.com G: oopsy.vn P: 0968 523 147 | 0968 523 147
